Αφγανιστάν. Μέρος δεύτερο: Γιατί το Αφγανιστάν είναι το νεκροταφείο των αυτοκρατοριών; Πως την πάτησαν οι υπερδυνάμεις;
Δεκαεννιά χρόνια, 1 μήνας και 22 μέρες
Τόσο κατάφεραν και κρατήθηκαν οι πανίσχυρες ένοπλες δυνάμεις των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής στο Αφγανιστάν.
Γράφει ο Ζαχαρίας ο Μυτιληνιός
Από τις 7 Οκτωβρίου 2001, τη μέρα που οι 12 δυνατοί (όπως λέγεται και η ομώνυμη ταινία) πάτησαν το πόδι τους στο Αφγανιστάν, μέχρι και χθες που αποχώρησαν ουσιαστικά ηττημένοι, αφήνοντας πίσω τους τον όλεθρο και ένα παγκόσμιο συστημικό κίνδυνο, οι Αμερικανοί ξόδεψαν πάνω από 824 δις δολάρια στρατιωτικών εξοπλισμών, μισθών, κατασκευών κλπ και επιπλέον 143 δις δολάρια για την ανοικοδόμηση αυτών που οι ίδιοι κατέστρεψαν. Σύνολο σχεδόν 1 τρις δολάρια, από τα φανερά γιατί από τα μυστικά κονδύλια των μυστικών υπηρεσιών κανείς δεν ξέρει που μπορεί να φτάνει αυτό το νούμερο.
Για την ακρίβεια το Πανεπιστήμιο Brown σε μια πρόσφατη έκθεση του αναφέρει ότι το πραγματικό κόστος, μέχρι 31/12/2020 φθάνει στα 2,26 τρις δολάρια, ποσό στο οποίο συμπεριλαμβάνονται και τα έξοδα αποκατάστασης των βετεράνων του πολέμου.
Οι αριθμοί όμως δεν περιλαμβάνουν μόνον οικονομικά στοιχεία αλλά και κάποιες δεκάδες χιλιάδες νεκρούς.
Φεύγοντας οι Αμερικανοί μετρούν 2.488 Αμερικανούς στρατιώτες νεκρούς, 3.846 στρατιώτες ιδιωτικών εταιρειών - οι περισσότεροι Αμερικανοί - και πάνω από 66.000 νεκροί Αφγανοί αστυνομικοί και στρατιωτικοί, στην ακριβότερη εισβολή Aμερικανών μετά των Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο (o πόλεμος του Βιετνάμ με σημερινές τιμές κόστισε 1 τρις).
Ναι λοιπόν τα 2,25 τρις από τα 22 που χρωστάει η Αμερική με βάση το δημόσιο χρέος της οφείλονται στις επιχειρήσεις στο Αφγανιστάν. Ή αλλιώς το 10%.
Κάτι ανάλογο έπαθαν και οι άλλες μεγάλες δυνάμεις στο παρελθόν. Σοβιετική Ένωση, Άγγλοι, Μογγόλοι. Πανάκριβες επιχειρήσεις που όπως είδαμε στο προηγούμενο άρθρο μας οδήγησαν στο ίδιο ακριβώς αποτέλεσμα. Την πλήρη αποτυχία.
Εκ πρώτης όψεως είναι δύσκολο να καταλάβει ο κοινός νους γιατί οι υπερδυνάμεις της κάθε εποχής, ενώ έρχονται αντιμέτωπες με έναν λαό χωρίς εξοπλιστικά προγράμματα, με μοναδικό όπλο εδώ και 50 χρόνια ένα ρωσικό Καλάσνικοφ (ΑΚ47) καταφέρνουν να λυγίσουν τα πιο σύγχρονα εξοπλιστικά προγράμματα.
Οι Αμερικάνοι, όπως είδαμε, ήταν αυτοί που κράτησαν περισσότερο από όλους και αυτό γιατί έριξαν χρήματα στην εξαγορά συνειδήσεων, στην αλλοτρίωση μέσω της εκπαίδευσης και φυσικά στην προπαγάνδρα μέσω του τύπου. Μια συνταγή που δουλεύει αλάνθαστα παντού, όμως στο Αφγανιστάν απέτυχαν και απέτυχαν παταγωδώς. Την ίδια ώρα ένα τεράστιο γιατί πλανάται στον αέρα. Γιατί απέτυχαν;
Η απάντηση κρύβεται στον ίδιο τον λαό, όχι μόνον στην ιδιοσυγκρασία του, αλλά κυρίως στην δομή της ίδιας της κοινωνίας.
Όταν μιλάμε για Αφγανιστάν και ταλιμπάν όλοι μας κάνουμε το λάθος να νομίζουμε ότι αυτοί αποτελούν μια μονάδα. Για την ακρίβεια είναι δεκάδες χιλιάδες μονάδες, που μπορεί να έχουν μια κοινή πεποίθηση, μια κοινή θρησκεία, όμως ουσιαστικά πρόκειται για χιλιάδες ομάδες, με επικεφαλής φυλάρχους, που οι περισσότεροι μιλούν και διαφορετική γλώσσα. Κάθε φυλή είναι ένα μικρό έθνος που δεν δίνει λογαριασμό σε κανέναν εκτός τον φύλαρχο της.
Όσοι δεν έχετε δει την ταινία 12 Δυνατοί σας προτείνω να την δείτε. Να μην μείνετε στην υπόθεση αλλά να παρατηρήσετε τι είναι φυλή, ποιος είναι ο κάθε φύλαρχος και γιατί έχει γίνει αυτός φύλαρχος και με ποιους μάχεται. Η βάση της ταινίας και τα στοιχεία που παραθέτει θα σας δώσουν τα δύο βασικά στοιχεία του Αφγανιστάν, που υπάρχουν μέχρι και σήμερα.
Το ρόλο των φυλάρχων και την γεωλογική διαμόρφωση. Οι Αφγανοί έχουν μάθει να ζουν σε άνυδρα μέρη, κακοτράχαλα και γεννιούνται, ζουν και πεθαίνουν με τον μεγαλύτερο έρωτα τους, το καλάσνικοφ. Τα παιδιά των ταλιμπάν πρώτα μαθαίνουν να κρατούν το ΑΚ47 μετά να πίνουν γάλα με το μπιμπερό τους. Υπερβολή θα πει κάποιος, μέχρι να δει ένα πεντάχρονο να πυροβολεί...
Αυτά είναι τα στοιχεία που νόμιζαν ότι μπορούν να τιθασεύσουν Άγγλοι, Σοβιετικοί και Αμερικάνοι και την πάτησαν σαν πρωτάρηδες. Με τον ίδιο τρόπο θα την πατήσουν και αυτοί που ακολουθούν...
Ακολουθούν :
Ποιοι οι μνηστήρες της επόμενες μέρας; Γιατί είναι καταδικασμένοι να αποτύχουν;
Ο θησαυρός του Αφγανιστάν, η λύση για το σήμερα ή η παγίδα του αύριο;
Αφγανιστάν και μεταναστευτικό. Προς τα που κατευθύνονται και γιατί δεν πάνε κάπου αλλού;
Αφγανιστάν και Ελλάδα. Ένα εκρηκτικό μείγμα.